Η αλήθεια πίσω από την τάση της εποχής σχετικά με τα ενέσιμα φάρμακα για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας
Απρίλιος 24, 2023Πολύ συζήτηση γίνεται τον τελευταίο καιρό σχετικά με κάποια ενέσιμα φάρμακα του Σακχαρώδη Διαβήτη που οδηγούν σε απώλεια βάρους. Σχετικές πληροφορίες βρίσκουμε και ακούμε παντού: μέσα μαζικής ενημέρωσης, περιοδικά, κοινωνικά μέσα δικτύωσης κλπ. Πού είναι η αλήθεια και πού η υπερβολή;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Η παχυσαρκία είναι μια παγκόσμια πανδημία την οποία αντιμετωπίζει ο ανεπτυγμένος κόσμος στις μέρες μας. Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος. Δεν είναι επιλογή, δεν είναι lifestyle. Είναι μάλιστα τόσο σοβαρή νόσος που έχει σημαντικότατες επιπλοκές από όλα τα συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού: σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, αρτηριακή υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, αθηρωμάτωση, καρδιακή ανεπάρκεια, σύνδρομο άπνοιας ύπνου, αναπνευστική ανεπάρκεια, οστεοαρθρίτιδα, μη αλκοολική λιπώδης νόσος ήπατος, κίρρωση ήπατος, υπογονιμότητα, νεφροπάθεια, καρκίνος κ.α.
Πριν από αρκετά χρόνια, ανακαλύψαμε τις ινκρετινικές ορμόνες που εκκρίνονται από το έντερό μας και ρυθμίζουν το μεταβολισμό μας. Ένας τέτοιος εκπρόσωπος είναι η ορμόνη GLP-1 (Glucagon-Like Peptide-1), η οποία ευρέθη να παίζει κεντρικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού της γλυκόζης και στη ρύθμιση της όρεξης για φαγητό στον εγκέφαλο. Τα άτομα με παχυσαρκία ή/και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 φαίνεται να έχουν ανεπαρκή επίπεδα αυτής της ορμόνης στον οργανισμό τους, με αποτέλεσμα την αυξημένη όρεξη που οδηγεί στην παχυσαρκία και την άνοδο του σακχάρου/γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.
Η φαρμακευτική έρευνα κατάφερε, λοιπόν, να βγάλει πιστά αντίγραφα αυτής της ορμόνης με μικρές αλλαγές στο μόριο, ώστε να μην διασπώνται μέσα στο ανθρώπινο σώμα και να έχουν πιο παρατεταμένη δράση. Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται υποδορίως. Δύο εκπρόσωποι, λοιπόν, από αυτή την κατηγορία, μετά από σχετικές μελέτες που κατέθεσαν στις ρυθμιστικές αρχές (FDA & EMA), έχουν πάρει ένδειξη για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη και της παχυσαρκίας, με ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ δόση για την κάθε νόσο:
- Λιραγλουτίδη (1 ένεση κάθε ημέρα):
- 1.2 ή 1.8 mg για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (κυκλοφορεί με το εμπορικό όνομα Victoza)
- 3.0 mg για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας (κυκλοφορεί με το όνομα Saxenda)
- Σεμαγλουτίδη (1 ένεση κάθε 7 ημέρες):
- 0.5 ή 1.0 mg για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (κυκλοφορεί με το εμπορικό όνομα Ozempic)
- 2.4 mg για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας (αναμένεται να κυκλοφορήσει και στη χώρα μας με το όνομα Wegovy)
Όπως βλέπετε και στα ακόλουθα διαγράμματα, η αναμενόμενη απώλεια με την ημερήσια λιραγλουτίδη στα 3 mg είναι 8% και για τη νεότερη εβδομαδιαία σεμαγλουτίδη στα 2.4 mg είναι έως 16%. Υπάρχουν, όμως, και κάποιοι ασθενείς που αναμένεται να χάσουν και περισσότερο από τα ποσοστά αυτά (οι λεγόμενοι good responders).
Να σημειώσουμε εδώ ότι στο πεδίο αυτό έχουν αναπτυχθεί ήδη και άλλα φάρμακα για την αντιμετώπιση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, με ισχυρή αποτελεσματικότητα στη ρύθμιση του σακχάρου αίματος με παράλληλη απώλεια βάρους, όπως η εβδομαδιαία ντουλαγλουτίδη (κυκλοφορεί με το εμπορικό όνομα Trulicity) και η εβδομαδιαία τιρζεπατίδη (αναμένεται να κυκλοφορήσει στη χώρα μας με το εμπορικό όνομα Mounjaro). Η τιρζεπατίδη τρέχει ήδη ειδικό πρόγραμμα μελετών για την παχυσαρκία και τα πρώτα αποτελέσματα είναι πολύ ευνοϊκά (αναμενόμενη απώλεια βάρους > 20%).
Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι είναι μη επιστημονικά ορθό να χρησιμοποιούμε κάποιο προϊόν με την ένδειξη που δεν έχει: Η σεμαγλουτίδη στο 1 mg με το εμπορικό όνομα Ozempic προορίζεται για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2. Φυσικά και αναμένεται απώλεια βάρους με αυτή τη δόση. Αλλά για τον ασθενή με παχυσαρκία προορίζεται η εβδομαδιαία σεμαγλουτίδη στα 2.4 mg με το εμπορικό όνομα Wegovy, γιατί αφενός αυτή έχει μελετηθεί και εγκριθεί για την παχυσαρκία και αφετέρου με αυτή τη δόση μπορούμε να πάρουμε την μέγιστη αποτελεσματικότητα στην απώλεια βάρους. Με τη σεμαγλουτίδη στο 1 mg υποδοσολογούμε και δεν αντιμετωπίζουμε υπεύθυνα και σωστά την τόσο σοβαρή νόσο που λέγεται παχυσαρκία.
Ευάγγελος Φουστέρης, M.D., Ph.D.
Παθολόγος με εξειδίκευση στο ΣΔ